THỊ TRẤN CỦA CHÚNG TA – NGUYỄN DƯƠNG QUỲNH – LÁT CẮT TUỔI TRẺ THẤM ĐẪM VĂN HÓA ĐẠI CHÚNG
“Thị trấn của chúng ta” là truyện dài được tuyển chọn từ cuộc thi Văn học tuổi 20 lần V. Trước cuốn này thì tác giả có một tác phẩm được Nhã Nam phát hành là “Đỏ” và trong tủ sách Văn học tuổi 20 lần VI cũng có một “suất” là “Thỏ rơi từ mặt trăng” (thể loại fantasy). Ngoài ra thì chị là cây viết lâu năm hoạt động trên diễn đàn vnfiction, vnsharing và blog riêng với nhiều câu chuyện hay ho khác.
Giới thiệu sơ lược nội dung: Câu chuyện về tuổi trẻ của một nhóm bạn thế hệ 9X ở một thị trấn nhỏ với nhiều bí mật, được viết như kiểu một bức thư gửi cho người bạn thân bỏ thị trấn ra đi (người kể xưng “tao”, gọi người nhận là “mày”).
Nhận xét: (Có spoiler – cho biết trước một ít nội dung)
1. Tác phẩm thấm đẫm pop culture
Người ta thường nói, những tác phẩm trường tồn thường nhờ có bối cảnh thời đại rõ ràng, thì trong “Thị trấn của chúng ta”, tác giả rất khéo léo khắc họa bối cảnh mà không cần miêu tả nhiều về không gian hay thời gian, thay vào đó chị chọn cách lồng ghép những yếu tố của nền văn hóa đại chúng (pop culture) vào trong truyện. Văn hóa đại chúng, có thể hiểu một cách đơn giản theo John Storey (trong cuốn sách “Cultural Theory and Popular Culture: An Introduction”), là: nền văn hóa mà được yêu thích rộng rãi hoặc được nhiều người biết đến. Văn hóa này được hình thành cuối thế kỷ 19 ở phương Tây và phát triển đến ngày nay. Lấy vài ví dụ cụ thể ở Việt Nam trong năm 2019, về điện ảnh chúng ta có phim Marvel, DC, Pokemon; về âm nhạc có Justin Bieber, Taylor Swift, Sơn Tùng; về ẩm thực có thương hiệu KFC, các hãng cà phê trà sữa; về game có LOL, Pubg; về thời trang thì giới trẻ mặc đồ hơi hướm vintage hoặc sporty thay vì chuộng hai màu đen trắng như những năm 2015 – 2018; hay một số câu nói/trích dẫn tạo trend trong giới trẻ Việt như: “thật buồn cười kẻ tổn thương lại muốn tổn thương người khác”, “có healthy hay không, balanced không?”, “đánh không trượt phát lào”, “em muốn uống tà tưa”…
Trong cuốn sách này thì văn hóa đại chúng thể hiện ở những hình ảnh gắn bó với tuổi thơ thế hệ 9X sau đây: về phim và truyện có Năm anh em siêu nhân, Cảnh sát hình sự, Titanic, Doraemon, Naruto, Hai vạn dặm dưới đáy biển; về game có Final fantasy; ẩm thực có KFC… Và trong quá trình lớn lên của thế hệ 9X thì có những vấn đề thời sự nóng hổi như hot girl bị tung clip sex, nhảy lầu tự sát, bán hàng đa cấp, Doraemon được xuất bản có bản quyền (và tên nhân vật đổi sang tên tiếng Nhật), hay chuyện chọn trường, làm nghề gì dễ kiếm tiền trong tương lai, những người trẻ loay hoay tìm kiếm bản ngã giữa đám đông… Nếu bạn là một người thuộc thế hệ 9X, nhất là đời đầu, đọc câu chuyện này khá chắc chắn sẽ thấy một phần của chính mình. Riêng mình thì khi đọc lại lần thứ hai đã khóc vì rất đồng cảm với chuyện bỏ quê hương ra đi của các nhân vật.
Ảnh: Blue Cat
2. Ngôi kể hợp lý, xây dựng nhân vật độc đáo, có tính tiêu biểu
Cách chọn ngôi kể và lối xưng hô “mày” – “tao” này thoạt nhìn khá đốp chát nhưng nếu bạn đã đọc vào vài đoạn sẽ thấy rất hợp, gần gũi và thân mật giữa hai người bạn thân và nhờ đó dễ dàng mô tả nội tâm hơn. Dàn nhân vật đa phần không được gọi bằng tên chính thống (tên thật) mà bằng biệt danh, vừa thể hiện văn hóa pop culture vừa nêu bật cá tính của họ. Chẳng hạn nhân vật chính Kimahri là người có thể làm tất cả mọi thứ nhưng cũng đồng thời không làm được gì cả, giống như hình ảnh Kimahri trong game final fantasy, và đại diện cho một loại người trong xã hội (trong đó có mình). Chẳng hạn M. L. là đại diện cho người trẻ sống hết mình với đam mê, vươn lên khẳng định bản ngã, một lần tỏa sáng như đóa hoa rực rỡ rồi lụi tàn vì sức mạnh sự lạnh lùng, ghen ghét của đám đông. Siêu nhân Đỏ đại diện cho người anh hùng xuất thân hèn kém, Văn Trầm là trùm ác ma Orochimaru trong lốt Hinata hiền lành ngây thơ… Cái mình thích là các nhân vật không ai hoàn toàn tốt hay xấu rất người và sống động.
3. Xây dựng cốt truyện tốt, đủ cao trào, cái kết đẹp
Nói câu chuyện gay cấn thì chắc là không, nhưng mối quan hệ giữa các nhân vật chính và phụ hay làm nền đủ mâu thuẫn để tạo nên xung đột và cuốn người đọc theo dõi một cách tự nhiên, nhẹ nhàng. Cách giải quyết vấn đề cũng vậy, vào khá thẳng nhưng không gây cảm giác đột ngột mà từ từ và có gì đó trầm lặng mang hơi hướm manga/anime của Nhật.
4. Nhìn chung, đây là một câu chuyện khá nhẹ, phù hợp với người trẻ.
Mình bắt đầu đọc vào năm mười chín – hai mươi tuổi và thấy cực kỳ hợp, đọc lại vào năm hai mươi bốn thì xúc động và hoài niệm. Nhưng mình nghĩ đối tượng độc giả trưởng thành hơn nữa chắc sẽ đòi hỏi một thứ gì khác nặng đô, đầu tư hơn. Nhìn chung, vì sách viết về tuổi trẻ, mà tuổi trẻ thì đẹp đẽ và đau đớn lắm khi bạn ở trong nó, bước qua rồi sẽ không còn “thấm” được cơn mưa dội thẳng xuống từ trên bầu trời một thời bạn tức tưởi gồng gánh.
Tác giả: Blue Cat
Bạn có thể tham khảo đặt mua tại đây:
